Awesome Gardening

Beschrijving

Tomaten zijn erg leuk om zelf te kweken. Er zijn ontelbaar veel verschillende rassen, van enorme rode vleestomaten tot blauwe minitomaatjes. Dus als je last hebt van keuzestress kun je beter iets anders verbouwen! Het is niet zo moeilijk om ze zelf te zaaien. Ze vragen echter wel aardig wat onderhoud, want je moet ze regelmatig opbinden, dieven, toppen, tikken enzovoorts. Daarnaast is het wel ideaal als je een kas hebt of in ieder geval een beschutte plek, want tomatenbloemen worden niet graag nat, en de planten worden ziek bij grote temperatuurverschillen.

Zaaien

Tomaatjes zaaien is leuk en makkelijk, de zaadjes blijven lang kiemkrachtig dus zelfs als de zaadjes over datum zijn is het nog de moeite om het te proberen. Ik zaai de tomaatjes voor in een minikasje op de vensterbank. Omdat de zaadjes zo kiemkrachtig zijn is het meestal niet nodig om meer te zaaien dan je nodig hebt of kwijt kunt in je tuin. Je kunt natuurlijk altijd wat extra zaaien voor het geval er iets mis gaat, zoals een hond die alles van de vensterbank gooit, hagelbuien of ander drama.

Laat de zaadjes op een warm plekje ontkiemen. Zaai niet te dicht op elkaar, zo kun je straks makkelijker de plantjes verpotten. Zodra de zaadjes ontkiemd zijn, dit duurt zo ongeveer 6 dagen, zet je het kasje op een lichte plek in huis. Het liefst voor een raam zonder verwarming eronder en op een plek waar het licht van meerdere kanten binnenvalt. Maar in ons huis is dat geen optie dus staan ze gewoon boven de verwarming op de vensterbank.

Verpotten

Zodra je tomatenplantjes naast hun twee kiemblaadjes ook twee 'echte' blaadjes hebben gekregen mogen ze naar een groter potje. Tomaten groeien niet belachelijk snel (zoals courgette of pompoen bijvoorbeeld) dus met een klein schattig potje kan je er weer even tegenaan. Gebruik moestuingrond of potgrond. Maak je zaai & stekgrond een beetje los met je vingers zodat je de wortels er goed uit kunt krijgen. Je kunt het plantje voorzichtig aan de kiemblaadjes vastpakken (niet aan het steeltje) of van onderaf de wortels in je hand scheppen. Daarna het plantje in je plantgat plaatsen, mag best een stukje dieper, en goed aandrukken. Zo snel mogelijk water geven zodat de aarde mooi om de wortels sluit. Gebruik hiervoor water op kamertemperatuur. Alhoewel tomaten iets minder gevoelig zijn dan bijvoorbeeld komkommers, is het toch fijner voor die fragiele wortels om er geen koud kraanwater op te gooien.

Afharden

Zodra de weergoden ons goed gezind zijn, kun je de plantjes afharden. Je kunt ze overdag buiten op een zonnige plek zetten of in een koude bak of kas bijvoorbeeld. Let er dan wel wel nog even op dat ze niet meteen in de brandende zon staan in de kas, hierdoor kan het blad verbranden. De planten moeten niet alleen wennen aan de temperatuur maar ook aan de hoeveelheid licht in de kas. In huis komt het licht meestal van 1 kant, en in de kas ineens overal vandaan. Haal ze snachts de eerste dagen nog even binnen. Daarna kun je, afhankelijk van het weer en de beschikking over een kas, de planten al buiten laten staan. Tomaten zijn vrij robuust maar als het snachts gaat vriezen moet je ze toch binnenhalen.

Uitplanten

Na ijsheiligen kun je de tomatenplanten met een gerust hart uitplanten. Tomaten houden van een beschutte plek, het liefst in een kas. Voornamelijk als de plant bloemen heeft is het belangrijk dat hij droog blijft. Dus een plekje met een afdakje is verstandig, en dan zelf ook natuurlijk niet water geven van bovenaf maar direct bij de wortels. Er zijn ook tomatenrassen die het buiten heel goed doen, in mijn ervaring doet de besjestomaat het prima. Dit zijn hele kleine schattige tomaatjes. De plant groeit als een struik dus in vergelijking met veel andere tomatenrassen ook veel minder werk, want zonder te dieven of toppen wordt het toch een gezonde plant met een hoge opbrengst.

Verzorgen

Tomaten zijn vrij veeleisend wat verzorging betreft. Je moet er regelmatig even langsgaan om te dieven, toppen en te tikken. Wat? Ja het is een hele nieuwe wereld die voor je open gaat!

Dieven

Tomatenplanten groeien, eenmaal uitgeplant, erg hard. Je hebt een hoofdstam, met daaraan zijtakken. In de oksel van die zijtakken groeien vaak zijscheutjes. Deze noemen we dieven. Deze boefjes stelen de energie van de tomatenplant en het weghalen hiervan zorgt dus voor een gezondere plant. Je haalt steeds de extra zijscheutjes die in de oksels van de grote zijtakken groeien weg. Deze zijscheutjes hebben vaak ook een wat lichtere kleur en groeien enorm snel. Zo kan het gebeuren dat je een paar dagen niet gaat kijken en er een enorme zijscheut is ontstaan. Het is beter om ze zo klein mogelijk te verwijderen omdat er anders een grote wond onstaat aan de plant. Door het dieven ontstaat er een luchtigere en gestructureerde plant, die makkelijker te onderhouden is en een grotere opbrengst zal geven.

Toppen

Om de groei van de vruchten te stimuleren kun je op een gegeven moment de plant toppen. Dit betekent gewoon dat je de top van de plant afknipt met je snoeischaar. Hier zijn allerlei regeltjes voor, maar ik top ze gewoon op het moment dat de plant te hoog wordt voor mij. Of als ze in de weg groeien of andere planten in de weg zitten.

Tikken

Tomaten zijn zelfbestuivend, en worden door de wind bestoven normaalgesproken. Maar je raad het al, in de kas waait het (bijna) niet. Om de tomaat een handje te helpen kun je regelmatig eventje tegen de planten tikken zodat het stuifmeel zijn weg naar de stampertjes kan vinden. Zo neem je de taak van de wind even over. Tomaten die je buiten hebt geplaatst hoef je in principe niet te tikken.

Opbinden

Lekker de hoogte in! Geef de tomaten steun met een stok, touw of speciale tomatenspiraal. Als je touw gebruikt, denk er dan wel even over na dat een tomatenplant met veel dikke vleestomaten erin ontzettend zwaar kan worden en dat zowel het touw als de constructie waar je dat touw aan bevestigd dat gewicht moet kunnen dragen. Het touw draai je dan steeds om de plant heen. Als je stokken gebruikt maak je de plant vast aan de stok met clipjes of ander bindmateriaal. Mijn favoriet is schakeldraad.

Verder rest dan nog de normale verzorging zoals het geven van water (niet van bovenaf, maar direct bij de wortels) en eventueel bemesting. Let er ook op dat er geen grote temperatuurverschillen ontstaan. Als dit gebeurt worden de planten ziek en dat uit zich in bruine tomaten. Zonde toch? Dus als je tomaten nog niet rijp zijn en het weer wel al richting herfst gaat, oogst dan de groene tomaten en laat ze binnen afrijpen of maak er een lekkere chutney van.

Oogsten

Tomaatjes zijn heerlijk veelzijdig. Maak er een heerlijke soep van, ketchup, een salade, op je boterhammetje, echt genieten! En als je tomaatjes niet rood willen rijpen omdat de Nederlandse zomer het niet eens is met jouw tropische humeur, dan kun je altijd nog verrukkelijke groene-tomaten-chutney maken. Oh wat is dat lekker! Ik eet het als tomatenketchup bij de frietjes of als chutney bij een heerlijke slowroast of ander stukje vlees.

Tomaat